ORGANIZATOR
Organizatorem V Ogólnopolskiego Programu Profilaktyki Czerniaka jest
Studenckie Koło Naukowe ONKOMA przy Klinice Gastroenterologii
Onkologicznej w Narodowym Instytucie Onkologii im. Marii
Skłodowskiej-Curie w Warszawie – Państwowym Instytucie Badawczym
działając we współpracy z Akademią Czerniaka – sekcją naukową
Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej.
PODSTAWA MERYTORYCZNA DO REALIZACJI PROGRAMU
Czerniak (nowotwór złośliwy wywodzący się z melanocytów) nadal
pozostaje jednym z wyzwań dla zdrowia publicznego. Według najnowszych
danych Krajowego Rejestru Nowotworów w 2019 roku odnotowano ponad 3 700
nowych rozpoznań czerniaka oraz aż 1765 zgonów. W porównaniu tylko z
danymi z 2010 oznacza to przyrost o PRAWIE 50%. Według estymacji
Krajowego Rejestru Nowotworów tylko w ubiegłym roku zanotowano aż
4356 przypadków nowych zachorowań, co w porównaniu z rokiem 1980
stanowi WZROST AŻ O 712%! Co więcej, na czerniaka można zachorować w
każdym momencie życia. Nie istnieje limit wieku, po przekroczeniu
którego ryzyko czerniaka maleje. Zasadniczą przyczyną niniejszego
stanu jest nadal rozpoznawanie nowotworu w zaawansowanym stadium, co
wynika nadal ze zbyt niskiej świadomości społecznej na temat
czerniaka – czym jest, jakie są czynniki ryzyka zachorowania oraz
jakie są metody skutecznej profilaktyki.
PODSTAWA PRAWNA DO REALIZACJI PROGRAMU
Realizacja programu wynika z zapisów zawartych w załączniku do
uchwały nr 10 Rady Ministrów z dnia 4 lutego 2020 r. w sprawie
przyjęcia programu wieloletniego pn. NARODOWA STRATEGIA ONKOLOGICZNA NA
LATA 2020-2030 (M.P. z 2020 r. poz. 189) oraz w § 2 UST. 1 PKT 1 LIT.
C ROZPORZĄDZENIA MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ Z DNIA 3 KWIETNIA 2019 R.
w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkól (Dz. U. z
2019 r. poz. 639 ze zm.), w którym to dookreślono, iż uczniowie w
ramach godziny wychowawczej powinni realizować na zajęciach z
wychowawcą treści dotyczące istotnych problemów społecznych, w tym
kwestie zdrowotne. Ponadto w wymaganiach szczegółowych przedmiotu
biologii zawarto, iż uczeń m.in. powinien znać budowę skóry oraz
wykazywać związek pomiędzy nadmierną ekspozycją na promieniowanie
ultrafioletowe a zachorowalnością na nowotwory skóry. Oznacza to tym
samym, iż uczniowie realizują program w ramach ISTNIEJĄCEJ SIATKI
GODZIN, a nie w ramach godzin ponadwymiarowych. Swoistą klamrę
podsumowującą podjęte działania w ciągu całego roku stanowi
Ogólnopolski Tydzień Profilaktyki Czerniaka, który w przyszłym roku
świętować będziemy po raz dwunasty.
GRUPA DOCELOWA PROGRAMU
Grupę docelową programu stanowią UCZNIOWIE SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
(wszystkie klasy siódme i ósme) oraz UCZNIOWIE SZKÓŁ
PONADPODSTAWOWYCH (wszystkie roczniki klas). Po skończonych zajęciach
uczniowie będą znać złote zasady profilaktyki czerniaka, zdobędą
umiejętność przeprowadzenia samobadania skóry czy też
różnicowania zmian podejrzanych o charakter nowotworowy ze zwykłymi
znamionami na podstawie zasady ABCDE _(„czerniakowe abecadło”)._
Warto również podkreślić, iż dzięki zdobytej wiedzy nastolatkowie
mogą stać się ambasadorami akcji w swoich lokalnych środowiskach,
zachęcając rodzinę i znajomych do podjęcia tych niezwykle prostych
acz skutecznych działań profilaktycznych.
LICZBA GODZIN PRZEZNACZONYCH NA REALIZACJĘ PROGRAMU
Program przeznaczony jest na 1 JEDNOSTKĘ LEKCYJNĄ NA ODDZIAŁ KLASOWY,
którą należy zrealizować DO 1 KWIETNIA 2023 ROKU. Oznacza to, że
docelowa liczba godzin do zrealizowania w przypadku szkół
ponadpodstawowych stanowi RÓWNOWARTOŚĆ SUMY wszystkich oddziałów
klasowych, natomiast w przypadku szkół podstawowych RÓWNOWARTOŚĆ
SUMY oddziałów klas siódmych i ósmych. Z przeprowadzonych zajęć
należy sporządzić sprawozdanie (formularz sprawozdania w formacie
Excel zostanie udostępniony w terminie późniejszym) i przesłać do
koordynatora w uzgodnionej formie (mailowo lub w wersji papierowej) w
terminie uzgodnionym z koordynatorem. Przypominamy, iż sprawozdania
zbiorcze od Państwa koordynatorów winny spłynąć DO 23 KWIETNIA 2023
ROKU, dlatego rekomendujemy, by wyznaczyć szkołom termin 2 tygodnie
wcześniej tj. DO 9 KWIETNIA 2023 ROKU.
REALIZATORZY PROGRAMU
Realizatorami programu mogą być m.in.: biolodzy, wychowawcy klas,
pedagodzy bądź pielęgniarki szkolne w ramach godziny wychowawczej.
Gorąco zachęcamy, by szkoły wyznaczały również szkolnych
koordynatorów/liderów, co ułatwi Państwu dalszy kontakt z placówką
przy realizowaniu programu.
MATERIAŁY
Wszelkie materiały niezbędne do realizacji programu znajdują się pod
linkiem
https://onkosys-my.sharepoint.com/:f:/g/personal/michal_siwik_teams_pib-nio_pl/EiKKxdci0CNNlfuxvPiLYdgBQz3A0fE0KKAq_MQsdLWVHw
[1]. Aby uzyskać dostęp do wszystkich treści wystarczy, że klikną
Państwo w powyższy link, przy czym zalecamy korzystanie z
przeglądarek Google Chrome lub Mozilla Firefox. Mogą je Państwo
przeglądać na komputerach i urządzeniach mobilnych, jak i pobrać na
swój sprzęt, by mieć dostęp do materiałów również w wersji
offline. W przypadku ewentualnych problemów technicznych związanych z
działaniem linku proszę zgłaszać je do lokalnych koordynatorów z
ramienia organu prowadzącego szkołę, którzy to są w bieżącym
kontakcie z organizatorem programu.
Przygotowany pakiet materiałów zawiera:
* 25-minutowe SZKOLENIE DLA NAUCZYCIELA w formie filmu z udziałem
Prof.dr hab.n.med. Piotra Rutkowskiego
* Poradnik metodyczny dla nauczyciela wraz z proponowanym scenariuszem
zajęć
* Prezentacja multimedialna dot. czerniaka
* Materiały graficzne (złote zasady ochrony skóry, ABCDE czerniaka,
zdjęcia czerniaków, plakat oraz ulotka dot. czerniaka etc.)
* Materiały filmowe do wykorzystania na lekcji (film dla uczniów,
film #NieSpieczRaka z udziałem Marysi Winiarskiej oraz Zosi
Zborowskiej-Wrony)
Jedną z tegorocznych nowości jest link do dwóch interaktywnych gier,
gdzie razem z uczniami mogą Państwo sprawdzić zdobytą wiedzę
podczas zajęć. Linki do gier znajdują się w powyższym folderze, do
którego link znajduje się powyżej.
_Pozostaję z szacunkiem, _
LEK. MICHAŁ SIWIK
_Młodszy asystent, Opiekun Studenckiego Koła Naukowego Onkoma_
E-MAIL:
Klinika Onkologii i Radioterapii
Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie
– Państwowy Instytut Badawczy
02-781 Warszawa, ul. W. K. Roentgena 5
www.pib-nio.pl [2]
Links:
——
[1] https://onkosys-my.sharepoint.com/:f:/g/personal/michal_siwik_teams_pib-nio_pl/EiKKxdci0CNNlfuxvPiLYdgBQz3A0fE0KKAq_MQsdLWVHw
[2] https://www.pib-nio.pl/